Az İçimi Dökeyim (:

Geçenlerde The Reading Lady blogunun sahibesi Onur ablanın Sevdiğim Fantastik Seriler videosunu izlerken, Karen Marie Moning çevirisi hakkında eleştirilerini dinledim. Seriyi henüz okumadım ama genel olarak yorumlar ve onun örnek vererek bahsettiği durumlar dolayısıyla baya bir soğudum aslında. Şu duruma bakınca bir kitabın en önemli unsurunun kapağından, isminden ya da cisminden ziyade çevirisi olduğunu bir kez daha anladım. Kötü, çok kötü bir durum. 

Videoyu izledikten bir gün sonra elime aldığım bir kitapta ufakta olsa benzer bir sorun yaşadım. Ama ona geçmeden önce kısa bir açıklama yapmak istiyorum.

Blogu az çok takip ediyor ya da gözünüz ilişiyorsa artık biliyorsunuz ki ben seçici bir insanım. Bazıları buna eleştirel diyebilir tabi kendi tercihleri. Ancak hayatımın her alanında olduğu gibi kitaplar konusunda da seçici olmaktan gurur duyuyorum. Bu bana elimi attığım her işe gönlümü ortaya koyduğumu hatırlatıyor. Yemeklerimde, arkadaşlarımda, girdiğim ortamlarda olduğu gibi sevdiğim kitaplar konusunda da özenli olduğumu düşünüyorum. Kitap okumak insana çok şey kazandırır, kazançlarımı iyi hesaplıyorum kendimce. 

Ancak bazı özensiz işler cidden sinirime dokunuyor. Hem de öyle büyük büyük olanlar değil en ufağı bile. 

İşte bu da beni en son okuduğum kitaplardan olan Ah Şu Kalbim'e getiriyor. 

Kapağı açtığım an çevirmeni görünce bir durakladım açıkçası. Çünkü en son Susan Mallery'nin aşkın Peşinde çevirisini okumuş ve rahatsız olmuştum. 25 yaşında birini 20 yaşında -hem de 2 yerde ve kafasına göre- yazınca dayanamayıp facebook'a bile yazmıştım. Böyle önemsiz görünen detaylar beni gerçekten etkiliyor. Çünkü bu özensiz işin bir kanıtı bence. O yüzden başlarken bir tereddüdüm vardı. Ve bir sonraki sayfada yazarın okuyuculara notunu görünce yanılmadığımı anladım. 

Yukarıda resmini de ekledim sizin için. Hatta üstünü çizdim, takıldığım noktayı görmeniz için. SEP okumayanlar belki durumu anlamaz ama okuyanlara sorarım. O Sen Olmalıydın ve Sadece Benim Bebeğim ismiyle kitap okudunuz mu? O kitapları demiyorum o isimle diyorum. Açıkçası ben okumadım ve 2 dakika sayfaya öyle baktım durdum. 

Cidden benim mantığım bunu almıyor. Bir serinin taaaa 5. kitabı çevriliyor. Hiç mi acaba ben bu kitabı çeviriyorum, öncekiler kesin çevrilmiştir bir GoodReads'a bakayım bunlar hangi isimle basılmış demez bir çevirmen. Orası olmazsa bir okuoku bir idefix ziyaret edilmez. Bu kadar zor mu bunu yapmak? Hadi bunu yapmak gerçekten zor geldi diyelim ve sadece kitabın arka kapağını ziyaret edelim...

Gördüğünüz gibi çok uzağa değil arka kapağa bakmak bile yeterli. O Sen Olmalıydın ve Sadece Benim Bebeğim isimli kitaplar göremediğimiz gibi, orijinal ismiyle birebir çevrilen 1. kitap olan It Had to Be You'nun Aşkta İlk Çeyrek, 3. kitap olan Nobody's Baby But Mine'ın Sensiz Olmaz olarak çevrildiğini rahatlıkla görüyoruz. 

Tabi ki çevirmen bunu çevirirken görmüyor. Hımm peki editörümüz bu durumda ne yapıyor o ayrı bir merak konusu. 

Şimdi bu takıldığım şeyler için buna mı takıldın yani diyebilirsiniz. Gerçekten de takıldım. Çeviri iyidir kötüdür bilemem. İmla hataları vs yoktu. Akmadı orası ayrı ama orijinal dilinde okumadığım için laf söylemek bana düşmez ama bu tarz bariz hatalar beni çileden çıkarıyor. Neden mi?

Çünkü bundan daha çok uğraş veren insanlar var. Eminim ki listenizde bir sürü blogger vardır. Ve bu bloggerlar arasında kitapları yorumlarken gerçekten emek harcayanlar vardır. Seri adı, orijinal adı, çevirmeni, satın alabileceğiniz siteler gibi bir sürü uğraş veriyorlar, üstelik henüz yoruma başlamadan. Ve bunları her yorumda tekrarlıyorlar. Ee peki bunu gönüllü yaptığı halde bunca özeni gösteren insanlar varken, para alarak bu işi yapan kişilerin bu kadar özensiz olması normal mi? 

Ki buradan çevirmene yüklendiğim zannedilmesin. Onu anlayışla karşılamaya çalışıyorum, sonuçta ben çevirdiğime bakarım diyebilir ama edisyon aşaması ya da son okuması sırasında hiç mi biz böyle kitaplar mı çıkardık demez insanlar. 

Sonuç olarak siz ne düşünürsünüz bilmiyorum ama benim beklediğim atla deve değil sadece biraz özen. En azından böyle bariz hatalar yapmayacak şekilde özen. Bazı yayıncıların kitabı edisyona bile gönderdiğinden şüpheliyim ancak çok güzel kitaplar çıkararak ama aynı üstüne 25-30 lira etiket fiyatı koyan yerlerden bu özeni beklemenin hakkımız olduğuna da inanıyorum. 

Bu uzun yazıyı okuma zahmetine katlandıysanız da çok teşekkürler (: